Broniewski (Broniowski) Prokop, h. Leliwa, podkomorzy poznański, chorąży kaliski, należał do Braci Czeskich (druga połowa XVI w.). Ród jego pochodził z Broniewa, woj. kaliskie, p. nakielski. Był właścicielem wsi Wrożewa i Sośnie w pow. pyzdrskim. Data urodzenia i imiona rodziców nieznane. Po raz pierwszy występuje w dokumencie Jana Ostroroga, syna Jakuba, starosty generalnego Wielkopolski, wydanym dnia 25 IV 1569, a zatwierdzającym nadanie na rzecz Braci Czeskich. Dokument ten ustala pisownię nazwiska, herbu Leliwa, wyznanie, oraz koryguje datę otrzymania godności podkomorskiej, podaną przez Bonieckiego. Jako należący do Braci Czeskich brał udział w ich naradach z luteranami w Poznaniu 18–20 V 1570 i podpisał akt »zgody sandomierskiej«. Uczestniczył również w jednym z najważniejszych synodów »Jednoty« w Poznaniu w listopadzie 1573 jako senjor świecki. Był wówczas wybrany do grona »głównych senjorów«, którzy mieli decydować o podziale funduszów, zgromadzonych w celu utrzymania szkół. Podczas bezkrólewia wysunął się na czoło posłów wielkopolskich. Należał do zwolenników »Piasta«. Na zjeździe Wielkopolan w Poznaniu został obrany wspólnie ze Św. Orzelskim jako deputowany do senatu. Brał czynny udział w zjeździe w Środzie oraz Jędrzejowie, występując przeciwko kandydaturze Habsburgów. W Krakowie polecono mu wraz z starostą sandomierskim Andrzejem Firlejem skłonić Dudycza do opuszczenia Polski. Za jego pracę posłowie wyrazili mu podziękowanie. Pism żadnych nie zostawił, mimo to już za Zygmunta Augusta zjednał sobie znaczny rozgłos wśród szlachty, a nawet Jan Dymitr Solikowski w swej mowie pogrzebowej na cześć Zygmunta Augusta wśród najwybitniejszych mężów i najznakomitszych pisarzy i uczonych swego wieku, obok Hozjusza, Kromera, Frycza-Modrzewskiego, Kochanowskiego i i. wymienił także Prokopa (nie Marcina ) B-go. Być może, iż chodziło poprostu o zjednanie sobie popularnego wśród szlachty posła. W następnem wydaniu tego przemówienia (w r. 1586) wraz z wielu innymi pisarzami protestanckimi i nasz Prokop został usunięty z tekstu oracji. Według Niesieckiego i Bonieckiego miał syna Marcina, posła sejmowego.
Wojtkowski A., Bibl. Hist. Wielkop. P. 1934, nr 602; Niesiecki, II 307; Boniecki, II 136; O sprawach majątkowych: »Źródła dziej.«, XII 168, 197, 206; Rkpisy B. Raczyńskich, nr 62 i 193. Najwięcej daje: Orzelski Św., Script. Rer. Pol. XXII. Jabłoński D. E., Historia Consensus Sendomiriensis, Berlin 1731, Doc. I, str. 195; Łukaszewicz J., O kościołach braci czeskich, P. 1835, 111, 331, 412 (mylnie zalicza go do h. Ogończyk); Bidlo J., Jednota bratrská, Praga 1903–9, II, III.– Solikowski D., In funere D. Sigismundi Augusti Poloniae Regis, Kr. 1574, k. G. v.; II wyd. Kromera Polonii, Kolonja 1586, 715; Kot St., Andrzej Frycz Modrzewski, Kr. 1923, 275, 304; Halecki O., Zgoda sandomierska, W. 1915, 300–301.
Kazimierz Chodynicki